Jednym z największych problemów podczas ustalania i rozliczania szkody całkowitej na pojeździe w przypadku próby uzyskania odszkodowania z ubezpieczenia OC jest brak ustawowej definicji takiej szkody. Siłą rzeczy zatem podstawą do ustalania zakresy szkody staje się dotychczasowe orzecznictwo w adekwatnych sprawach i prawomocne wyroki sądów. Za jeden z najistotniejszych w kontekście OC i szkody całkowitej powszechnie uznaje się wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 12 lutego 1992 (sygn. akt. I ACr 30/92), zgodnie z którym „szkoda częściowa ma miejsce wówczas, gdy uszkodzony pojazd nadaje się do naprawy, a koszt naprawy nie przekracza wartości w dniu ustalenia przez zakład ubezpieczeń tego odszkodowania. Szkoda całkowita występuje wówczas, gdy pojazd uległ zniszczeniu w takim stopniu, że nie nadaje się do naprawy, albo gdy koszt naprawy przekroczyłby wartość pojazdu w dniu likwidacji szkody.”
Szkoda całkowita z ubezpieczenia OC potrafi być kłopotliwa do ustalenia (źródło obrazka: Pixabay)
Powyższa definicja nie pozostawia w zasadzie żadnych wątpliwości co do tego, jak klasyfikować poszczególne rodzaje szkód, jednak nie jest ona ogólnie obowiązującą wykładnią – warto jednak mieć na uwadze, że Komisja Nadzoru Finansowego szkodę całkowitą z ubezpieczenia OC definiuje w zasadzie identycznie (choć nieco mniej obszernie): jako szkodę, w wyniku której szacowany koszt naprawy przekraczałby wartość rynkową danego pojazdu sprzed wypadku.
Pamiętać też trzeba, że nieco ponad rok temu (31.03.2015) obowiązujące zasady ustalania i rozliczania szkody całkowitej z OC nieco się zmieniły – na korzyść właścicieli pojazdów, dodajmy. Najważniejsze zmiany są następujące:
- ubezpieczyciel musi używać identycznych kryteriów wyceny niezależnie od rodzaju szkody (częściowa lub całkowita),
- jeśli orzeczono szkodę całkowitą, zakład ubezpieczeń ma obowiązek dostarczyć ubezpieczonemu kierowcy dokładną wycenę pojazdu sprzed szkody i po niej, a także szacowane koszty naprawy,
- ubezpieczycielowi nie wolno w żaden sposób ograniczać możliwości naprawienia samochodu, jeśli nie orzeczono szkody całkowitej,
- zakład ubezpieczeń powinien wspomóc ubezpieczonego kierowcę w zagospodarowaniu wraku pojazdu, jeśli orzeczono szkodę całkowitą.
Na koniec jeszcze jedna istotna kwestia: Komisja Nadzoru Finansowego w wytycznych z grudnia 2014 ustaliła, że jeśli nie istnieje możliwość sprzedania wraku za wcześniej ustaloną cenę, wartość wypłaconego odszkodowania powinna być w odpowiedni sposób skorygowana.
Warto pamiętać o tym wszystkim w chwili, gdy będziemy próbować uzyskać wypłatę ubezpieczenia z OC – łatwiej będzie rozwikłać ewentualne problemy.